ENCác bạn đã từng biết đến loài động vật thuộc lớp nhện có thể tồn tại trong mọi điều kiện khắc nghiệt chưa? Đó chính là bọ cạp, chúng có thể ở dưới nước tới 48 giờ và sống mà không cần thức ăn trong suốt một năm.
Tìm hiểu về con bọ cạp
Đặc điểm chung
Bọ cạp được biết đến là loài nhện săn mồi thuộc bộ Scorpiones. Lịch sử tiến hóa của bọ cạp có từ 435 triệu năm trước. Chúng chủ yếu sống về đêm và sống ở sa mạc nhưng đã thích nghi với nhiều điều kiện môi trường, và có thể tìm thấy ở tất cả các lục địa, ngoại trừ Nam Cực.
Chúng có tám chân, và có thể dễ dàng nhận ra chúng bằng một cặp kìm kẹp sắc nhọn, chiếc đuôi dài cong về phía đầu và có ngòi độc. Nọc độc của nó chủ yếu được sử dụng để tấn công và phòng thủ. Trong mùa giao phối, con đực và con cái nắm lấy gọng kìm của nhau và khiêu vũ. Bọ cạp tương đối lớn trong số các động vật chân đốt trên cạn , với kích thước trung bình khoảng 6 cm.
Bọ cạp có ít sự khác biệt về giới tính, mặc dù con đực thường mảnh mai hơn và có đuôi dài hơn con cái. Những loài bọ cạp lớn nhất bao gồm bọ cạp hoàng đế đen ( Pandinus imperator ), một loài châu Phi được tìm thấy ở Guinea, có chiều dài cơ thể khoảng 18 cm và khối lượng 60 gram. Bọ cạp dài nhất trên thế giới là bọ cạp đá ( Hadogenes troglodytes ) của Nam Phi con cái đạt chiều dài 21 cm.
Bọ cạp cái đầu tư rất nhiều thời gian và sức lực cho những đứa con của mình. Không giống như hầu hết các loài động vật không có vú, bọ cạp sinh con thay vì đẻ trứng. Sau khi được thụ tinh, trứng sẽ được giữ lại trong cơ thể con cái, nơi phôi được nuôi dưỡng trong tử cung trong thời gian thay đổi từ vài tháng đến một năm.
Bản thân quá trình sinh nở có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày. Các loài ôn đới thường đẻ vào mùa xuân và mùa hạ, ngược lại các loài nhiệt đới lại đẻ quanh năm. Kích thước ổ đẻ trung bình là 25 con, với số lượng từ 1 đến hơn 100 con.
Khi mới sinh, bọ cạp non có màu trắng và được bao bọc trong một lớp màng hay còn gọi là màng đệm. Sau khi tự giải thoát, bọ cạp chưa trưởng thành sẽ bò lên lưng mẹ, nơi nó ở lại trong khoảng thời gian từ 1 đến 50 ngày. Trong thời gian này, bọ cạp con không có khả năng tự vệ và sử dụng thức ăn dự trữ trong cơ thể của chúng trong khi nhận nước qua lớp biểu bì của mẹ.
Sự liên kết này là bắt buộc đối với bọ cạp con. Nếu không có nó, chúng không lột xác thành công và thường chết. Con non thường rời mẹ ngay sau lần lột xác đầu tiên này. Bọ cạp lột xác trung bình năm lần (khoảng từ bốn đến chín lần) trước khi trưởng thành.
Bọ cạp ăn gì?
Bọ cạp chủ yếu săn côn trùng và động vật không xương sống khác , nhưng một số loài săn động vật có xương sống. Con mồi phổ biến bao gồm các loại côn trùng cũng như nhện và cả những con bọ cạp khác. Con mồi ít phổ biến hơn nhưng thường xuyên bao gồm bọ xít , ốc sên và động vật có xương sống nhỏ như thằn lằn, rắn và động vật gặm nhấm. Hầu hết bọ cạp là những kẻ săn mồi theo phương pháp ngồi chờ bất động cho đến khi nạn nhân thích hợp di chuyển vào vùng phục kích.
Bọ cạp có thể cảm nhận được những rung động nhỏ trên mặt đất và một số có thể phát hiện ra những rung động trong không khí của côn trùng bay. Những hành vi này tinh vi đến mức bọ cạp có thể xác định chính xác khoảng cách và hướng di chuyển của con mồi. Khi con mồi đã được phát hiện, bọ cạp quay lại, chạy đến con mồi và tóm lấy nó. Con mồi sẽ bị đốt nếu nó tương đối lớn, hung dữ hoặc hoạt động mạnh. Nếu không, nó chỉ bị giữ bởi cặp kìm và từ từ bị thưởng thức.
Bọ cạp không có bộ hàm thông thường và thói quen kiếm ăn của chúng rất khác thường. Bọ cạp có thêm một cặp răng phụ giống như răng cưa kết hợp với sự sắc nhọn của các cấu trúc dạng hàm liền kề (hàm trên và răng hàm), bọ cạp nhai con mồi khi một lượng dịch tiêu hóa tiết ra từ thân giữa đổ lên nó . Các phần mềm của nạn nhân bị phá vỡ, hóa lỏng và được hút vào dạ dày của bọ cạp bằng động tác bơm. Đối với bò cạp, ăn uống là một quá trình chậm và thường kéo dài nhiều giờ.
Xem thêm: Kiến ba khoang cắn – triệu chứng và cách xử lý
Bọ cạp bao nhiêu tiền 1kg
Tuy có vẻ ngoài hung hãn và đáng sợ, bọ cạp lại là món đặc sản trên bàn nhậu của các đấng mày râu, không chỉ thế nó còn được sử dụng để ngâm rượu, chế tạo các bài thuốc dân gian. Bọ cạp là vật nuôi có giá trị cao, với 1kg bọ cạp, bạn phải bỏ ra ít nhất 300 ngàn đồng.
Các loại bọ cạp
Hiện nay, có hơn 2.500 loài bọ cạp được mô tả, với 22 họ còn tồn tại và được công nhận cho đến nay. Phân loại của chúng đang được sửa đổi để tính đến các nghiên cứu bộ gen của thế kỷ 21. Một vài loài bọ cạp phổ biến:
Bọ cạp biển: Giống như tất cả các động vật chân đốt khác, bọ cạp biển sở hữu các cơ thể phân đoạn và các phần phụ có khớp nối (các chi) được bao phủ trong một lớp biểu bì bao gồm protein và kitin. Cơ thể nó được chia thành hai phần là u lồi trước (đầu) và u sau ( bụng ).
Bọ cạp đen (bọ cạp cảnh, bọ cạp đất, bọ cạp rừng) : tuy kích thước nhỏ bé nhưng loài này nổi bật bởi vẻ ngoài hầm hố và vạm vỡ với màu đen bóng, thường được nuôi làm cảnh. Nó thường sống trong hốc đá trong rừng, khá hiền lành và thường xuyên bị săn bắt.
Bọ cạp đỏ hay bọ cạp xanh (Rhopalurus junceus) là một loài đặc hữu rất đặc thù của 36 loại bọ cạp khác nhau được tìm thấy trong các hòn đảo của Cuba, Cộng hòa Dominica và các khu vực Trung Mỹ. Nó được gọi là bọ cạp xanh do đuôi và ngòi đốt có màu xanh, còn được gọi là “bọ cạp đỏ” bởi vì cơ thể của mình có màu sẫm đỏ.
Bọ cạp hoàng đế: một loài bọ cạp bản địa châu Phi. Nó được coi là một trong những loài bọ cạp lớn nhất trên thế giới với kích thước trung bình khoảng 20 cm. Với kích thước to lớn cộng thêm lượng độc tố ít ỏi và tuổi thọ dài khiến bọ cạp hoàng đến bị săn bắt tràn lan làm vật nuôi.
Bọ cạp nâu: nó có tên quốc tế là Lychas mucronatus, một loài bọ cạp trong họ Buthidae. Nó có màu nâu đỏ trên thân và màu vàng nhạt dưới bụng, 2 chiếc kìm kẹp trên đầu nhỏ hơn những loài khác.
Bọ cạp nước: Bọ cạp nước có nhiều hình dạng khác nhau, phổ biến với hình dạng dài và mỏng manh. Một số khác lại có thân hình to, tròn, dẹt và trông giống như những con bọ nước khổng lồ.
Bọ cạp roi (bọ cạp giấm): Gọi là bọ cạp roi vì chúng sở hữu một chiếc đuôi giống như cái roi, và cái tên “bọ cạp giấm” đề cập đến khả năng thải ra chất lỏng có mùi giấm, gây khó chịu, có chứa axit axetic của chúng khi bị tấn công.
Bọ cạp sa mạc hay Hottentotta là một chi bọ cạp thuộc về họ Buthidae. Môi trường phân bố chính của chi này là ở châu Phi, nhiều loài cũng được tìm thấy ở Trung Đông, vịnh Ả rập. Những điểm nhận dạng bao gồm kích thước nhỏ, thân hình rắn chắc và đôi kìm nhỏ bé.
Có thể bạn quan tâm: Các loại lò vi sóng và 5 kinh nghiệm chọn mua lò vi sóng
Cách nuôi bọ cạp
Các loài bọ cạp khác nhau có bản chất khác nhau, một số có khả năng tấn công bất cứ thứ gì chúng cho là bữa ăn hoặc mối đe dọa những một số loài khác lại lành tính hơn nhiều. Vì vậy, điều đầu tiên bạn phải làm là xác định loài bọ cạp mà bạn muốn nuôi và nghiên cứu các yêu cầu chăm sóc cụ thể của nó. Nếu bạn chưa quen với việc chăm sóc bọ cạp, hãy chọn những loài ôn hòa, dễ chịu chẳng hạn như bọ cạp hoàng đế (Pandinus imperator).
Cả con non và con trưởng thành đều là loài ăn thịt, sự khác biệt duy nhất trong chế độ ăn uống là kích thước của con mồi. Cung cấp nguồn dinh dưỡng ổn định là côn trùng sống, những con nhỏ cho bọ cạp con, và những con lớn hơn cho bọ cạp trưởng thành. Nên chọn những con mồi có kích thước bằng một nửa con bọ cạp hoặc nhỏ hơn. Thức ăn nhỏ thích hợp bao gồm ruồi giấm không cánh và dế đầu kim, trong khi những thức ăn lớn hơn bao gồm dế, gián, sâu bột, châu chấu và hầu hết mọi loài bọ có kích thước phù hợp và không độc hại.
Con non cần thức ăn hai ngày một lần, trong khi con trưởng thành cần được ăn một hoặc hai lần một tuần. Không bao giờ cung cấp thức ăn sống khi bọ cạp đang lột xác và dễ bị thương.Nên nuôi bọ cạp trong các thùng chứa vừa phải với điều kiện môi trường thích hợp. Các thùng chứa này phải cung cấp đủ nhiệt độ, thông gió và độ ẩm, tất cả thay đổi tùy theo loài.
Bạn cũng cần cung cấp cho chúng một vài chất nền phù hợp như phân trộn không có hóa chất cho bọ cạp rừng, hoặc cát và một đĩa nước nóng cho các loài bọ cạp sa mạc. Một số loài bọ cạp cần thêm hơi ấm bằng tấm lót nhiệt bên dưới, đá phẳng, mảnh vỏ cây và khúc gỗ rỗng cung cấp nơi ẩn náu. Bọ cạp có xu hướng tương đối hòa đồng, hoặc ít nhất là không có lãnh thổ, vì vậy bạn có thể nuôi một nhóm nhỏ trong cùng một bể.
Một số loài bọ cạp có nọc độc cao, có thể gây ra những vết đốt đau đớn hoặc thậm chí nguy hiểm, chúng cũng rất giỏi trong việc trốn thoát. Vì những lý do này, hãy đảm bảo chuồng nuôi bọ cạp của bạn có nắp đậy an toàn và có khóa nếu có trẻ em.
Bị bọ cạp cắn phải làm sao?
Phần lớn các loài bọ cạp không đe dọa nghiêm trọng đến con người và những người trưởng thành khỏe mạnh thường không cần điều trị y tế sau khi bị đốt. Khoảng 25 loài (ít hơn 1% ) có nọc độc có khả năng giết chết con người, điều này xảy ra thường xuyên ở các khu vực trên thế giới mà chúng sinh sống, chủ yếu là những nơi không có khả năng tiếp cận điều trị y tế. Sau khi bị đốt, bạn nên rửa vết đốt bằng nước và xà phòng, chườm đá lên vết đốt để giúp giảm đau và sưng tấy, giữ bình tĩnh và thư giãn.
Nếu bọ cạp đốt trẻ em, cha mẹ có thể tự chăm sóc nếu các triệu chứng nhẹ, chẳng hạn như đau, tê hoặc ngứa ran – chỉ xảy ra xung quanh vị trí bị đốt. Cha mẹ cũng nên gọi bác sĩ nếu tình trạng đỏ da bắt đầu lan rộng sau 24 giờ kể từ khi bị đốt.Nếu một người gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây sau khi bị bọ cạp đốt, họ cần được chăm sóc y tế ngay lập tức: khó thở, chảy nước dãi, khó nuốt, co giật hoặc giật cơ, phát ban và sưng tấy trên cơ thể, khó đứng, sự bất tỉnh.
Các nhà nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng nọc độc của bọ cạp thực sự có thể được sử dụng để tạo ra thuốc chữa bệnh cho người. Ví dụ, loài bọ cạp châu Á nhỏ có nọc độc có thể được sử dụng để chống lại bệnh sốt rét và viêm khớp.
