DietSauBenh xin chia sẻ về 3 bệnh thường gặp trên cây cà chua và cách phòng trừ.
Cây cà chua, có nguồn gốc từ Nam Mỹ và có thể được trồng trên nhiều loại đất, nhưng đất pha cát, đất mùn nhiều chất và đất bồi giữ ẩm và thoát nước tốt là lựa chọn phù hợp nhất. Để đạt được năng suất và chất lượng quả tốt, việc phòng trừ bệnh hại là rất quan trọng.
1/ Bệnh thứ 1 trong 3 bệnh thường gặp trên cây cà chua là bệnh sương mai
- Nguyên nhân: Bệnh do nấm Phytophthora infestans gây ra, là một loại nấm ký sinh chuyên tấn công cây cà chua. Nấm này tạo thành cụm bào tử và phân nhánh nhiều. Bào tử không màu, hình quả chanh.
- Triệu chứng:
a. Trên lá: Bệnh thường xuất hiện ở mép chóp lá, tạo vết xám xanh nhạt và sau đó lan rộng vào phiến lá. Vùng giữa của vết bệnh chuyển sang màu nâu đen và xung quanh có lớp bào tử màu trắng xốp bao phủ, giống như mốc trắng, khiến lá chết nhanh chóng.
Ở mặt dưới lá, vết bệnh có một lớp mốc trắng như sương (bào tử phát sinh). Bệnh nhẹ có thể gây cháy lá, trong khi bệnh nặng có thể làm cho toàn bộ lá cháy khô.
b.Trên thân và cành: Bệnh lan trên thân cây, vỏ và phần trong của thân ban đầu màu nâu hoặc đen, sau đó thối ướt và màu nâu đen. Vùng bị bệnh co lại, có thể chỉ là một phía của thân bị thối.
Khi ẩm ướt, trên vết bệnh xuất hiện lớp nấm trắng như mốc, phía trên vùng bị bệnh, lá dần héo. Cành và thân bị bệnh dễ gãy gục, khiến cây trở nên yếu.
c. Trên quả: Bệnh có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên quả, nhưng thường thấy nhiều ở phần cuống quả do sương thường chảy và đọng lại ở đó.
Quả có các vết màu xanh xám, hình dạng thối ủng nước, nhưng ở giai đoạn đầu, vết bệnh vẫn cứng và lớn dần, chuyển sang màu trắng đục hoặc màu nâu đen, không gây lõm, có viền rõ và bên trong bị thối.
Quả bị nhiễm bệnh nhẹ có thể có vẻ nám và cứng, trong khi quả bị nhiễm nặng không thể phát triển và sau đó rụng.
d. Trên hoa: Vết bệnh có màu nâu đen trên đài hoa, cuống hoa gây ra rụng hoa.
- Đặc điểm phát sinh:
Bệnh phát triển và gây hại nghiêm trọng trong điều kiện thời tiết có nhiều mưa, độ ẩm cao, mưa nắng xen kẽ, trời âm u có sương mù, đặc biệt ở các vùng đất trũng thấp, ít thoát nước, và việc bón phân không cân đối hoặc bón quá nhiều đạm.
- Biện pháp phòng chống: Lựa chọn giống cây chịu bệnh tốt khi trồng.
- Thực hiện các biện pháp canh tác:
a. Vệ sinh đồng ruộng, thu gom và tiêu hủy các phần cây cà chua bị nhiễm bệnh. Bón vôi và phân hữu cơ trước khi gieo trồng. Bón phân cân đối và tăng lượng phân kali và lân. Tạo độ cao cho ruộng và rãnh rộng để dễ thoát nước.
b. Trong vườn ươm, đảm bảo đất cao ráo và sạch sẽ. Tránh trồng cà chua gần vùng trồng khoai tây và không nên canh tác gần nhau.
c. Kiểm tra thường xuyên và phát hiện bệnh kịp thời ngoài đồng ruộng. Khi phát hiện các vùng nhiễm bệnh xuất hiện lần đầu, phân loại các ruộng để có kế hoạch phun thuốc để ngăn chặn sự lây lan.
Sử dụng biện pháp sinh học: Sử dụng chế phẩm Trichoderma pha với phân chuồng hoai mục trong khoảng 7-10 ngày để bón lót đất.
- Sử dụng biện pháp hóa học: Sử dụng các loại thuốc được phép và tuân theo hướng dẫn về nồng độ và liều lượng. Áp dụng nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc, đúng thời điểm, đúng nồng độ và liều lượng, đúng cách sử dụng).
- Khi phát hiện bệnh trên đồng ruộng, có thể sử dụng các loại thuốc có chứa các hoạt chất Mancozeb, Phosphorous, Fosetyl-aluminium như Ridomil Gold 68WP, Aliette 80WG, Eddy 72WP+ Klifos, Agrifos 400…
Xem thêm: 7 bệnh thường gặp trên cây dưa leo
2/ Bệnh thứ 2 trong 3 bệnh thường gặp trên cây cà chua là bệnh mốc đen lá:
a. Nguyên nhân: Bệnh do nấm Pseudocercospora fuligena (Roldan.) Deighton gây ra.
b. Triệu chứng:
- Ban đầu, vết bệnh xuất hiện mờ và lõm trên lá, sau đó lan rộng và mô bị nhiễm chuyển sang màu vàng xám nhạt.
- Nấm tạo thành đám màu xám nhạt dưới mặt lá.
- Trên lá non, vết bệnh ban đầu nhỏ, sau đó nhanh chóng lan rộng và có vùng màu vàng xung quanh. Mô bị nhiễm ở cả mặt trên và mặt dưới lá chết đi. Vết bệnh có thể lan rộng trên lá non và không bị giới hạn bởi gân lá, gây rách lá.
c. Đặc điểm phát sinh:
- Bệnh tồn tại trên các mảnh vụn của cây bị nhiễm bệnh.
- Bào tử của nấm lan truyền qua không khí và rơi vào lá cà chua, sự nhiễm bệnh diễn ra nhanh chóng nhưng triệu chứng phát hiện chậm sau khoảng 2 tuần. Bệnh thường xuất hiện trên các lá gốc và phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết ấm.
d. Biện pháp phòng chống:
- Lựa chọn giống cà chua có khả năng chống bệnh tốt khi trồng.
- Thực hiện các biện pháp canh tác:
- Thu dọn sạch vụn cây bị nhiễm bệnh và vệ sinh đồng ruộng. Tạo không gian thông thoáng và cắt tỉa lá già gần gốc cây để giảm mức độ nhiễm bệnh.
- Sử dụng biện pháp hóa học:
- Sử dụng các loại thuốc được phép sử dụng và tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc, đúng thời điểm, đúng nồng độ và liều lượng, đúng cách sử dụng).
- Có thể sử dụng các loại thuốc như Olicide 9DD, Trineb 80WP, Zineb bul 80WP để kiểm soát bệnh.
Có thể bạn quan tâm: Review nồi chiên không dầu Philips
3/ Bệnh cuối cùng trong 3 bệnh thường gặp trên cây cà chua là bệnh héo vàng
a. Nguyên nhân: Bệnh do nấm Fusarium oxysporium gây ra. Bào tử của nấm có hình dạng cong hình lưỡi liềm, có 3-5 vách ngăn, không màu hoặc vàng nhạt. Bào tử nhỏ có hình dạng ô van hoặc elip.
b. Triệu chứng:
Cây non bị bệnh sẽ thể hiện sự chậm phát triển và suy yếu, sau đó chết. Cây trưởng thành bị bệnh, các lá ở phía dưới gốc thường bị biến màu vàng. Ban đầu, chỉ có một lá chết ở một bên của cây, sau đó bệnh lan rộng trên toàn cây.
Các lá bị héo rụng và có màu vàng, nhưng không rụng hẳn. Vết bệnh trên thân gần mặt đất hoặc gần cổ rễ có màu nâu, vết bệnh mở rộng khiến toàn bộ đoạn thân gần mặt đất khô héo.
Hệ rễ phát triển kém và bắt đầu thối dần. Trong điều kiện độ ẩm, trên bề mặt vết bệnh có một lớp màu hồng nhạt, khi chẻ dọc thân cây sẽ thấy các mạch dẫn có màu nâu. Cây bị héo trong ban ngày và phục hồi vào ban đêm, dẫn đến sự phát triển kém. Sau 1 tuần đến 1 tháng, cây sẽ chết hoàn toàn.
c. Đặc điểm phát sinh:
Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết ấm, đặc biệt trên đất cát và đất chua.
Nấm tồn tại trong đất trong vài năm và yêu cầu nhiệt độ khoảng 28°C. Nấm có thể lây truyền qua hạt giống hoặc bị cây con nhiễm bệnh trước khi trồng, cũng có thể qua đường gió, nước hay công cụ làm đất.
d. Biện pháp phòng chống: Lựa chọn giống cà chua không bị nhiễm bệnh.
e. Thực hiện các biện pháp canh tác:
- Thu dọn và đốt cháy cây bị nhiễm bệnh. Nếu đất nhiễm bệnh nặng, cần luân canh với cây thuộc họ khác trong vòng 5-7 năm.
- Đảm bảo hệ thống tưới tiêu hợp lý, không tưới quá ẩm. Trồng cây với mật độ phù hợp cho từng giống và bón phân cân đối để tạo điều kiện phát triển cây mạnh khỏe.
- Sử dụng biện pháp sinh học:
Sử dụng chế phẩm nấm đối kháng Trichoderma ủ với phân chuồng trong vòng 7-10 ngày trước khi bón phân. Liều lượng sử dụng là 3kg/tấn phân chuồng.
f. Sử dụng biện pháp hóa học:
Sử dụng các loại thuốc được phép sử dụng và tuân thủ nguyên tắc “4 đúng”. Có thể sử dụng các loại thuốc như Zineb, Propiconazole, Difenoconazole, Hexaconazole, Mancozeb, ví dụ như Ramat 80 WP, Zin 80 WP, Zithane Z 80 WP, Tilt, Catcat 250 EC, Score, Anvil, Saizole 5 SC, Ridomil Gold 68 WP để phun phòng trừ bệnh.
Trên đây là 3 bệnh thường gặp trên cây cà chua và cách phòng trị bệnh. Hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề mà cây cà chua của bạn đang gặp phải. Chúc bạn thành công!
